غلامرضا غفاری: تغییر فرهنگ‌پذیری نسل جدید از «خانواده» به «رسانه»
تاریخ انتشار: ۱۰ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۱۱۸۶۳
دکتر «غلامرضا غفاری» عضو هیات علمی جامعه‌شناسی دانشگاه تهران می‌گوید ایستگاه‌های فرهنگ‌پذیری در نسل جدید از «خانواده و آموزش‌وپرورش» به «رسانه» تغییر یافته و این مساله به ایجاد هویت‌های زودگذر و چندگانه در آنها منجر شده است.
تصاویری که از ناآرامی‌های اخیر انتشار می‌یافت یک ویژگی برجسته داشت و آن حضور کم‌سن و سال‌ها کف خیابان بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اعتراض‌های اخیر در کشور، از ابعاد مختلف قابل بررسی است. با وجود تنوع و تکثر افرادی که به شیوه‌های گوناگون نارضایتی خود را ابزار کرده‌اند اما به علت جنس این اعتراض‌ها، اسامی مختلفی روی آن گذاشته‌اند. یکی از این اسامی اعتراض دهه هشتادی‌هاست؛ نوجوانان و جوانانی که هنوز در سنین دانش‌آموزی یا حداکثر دانشجویی هستند و دختران و پسرانی که کنش و رفتارهای متفاوتی با نسل‌های قبلی دارند.
تحلیل و قضاوت درباره جنس اعتراض‌های نسل جدید نیازمند بررسی دقیق و همه‌جانبه این نسل و دقت در سبک زندگی، خواسته‌ها و مطالبات آنهاست، شناخت این جوانان نیازمند تحقیقات میدانی، مشاهده از نزدیک و گفت و گو با آنان است.
اهمیت شناخت این نسل و خواسته‌هایشان باعث شد تا اداره کل پژوهش و بررسی‌های خبری ایران اکونومیست پرونده‌ای با عنوان «عصر جدید، نسل جدید» بگشاید و در چارچوب آن با صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف روانشناسی، جامعه‌شناسی، کارشناسان مسائل فرهنگی، آموزشی و ... گفت‌وگو کند.
پژوهشگران ایران اکونومیست پیش از این با «جبار رحمانی» عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، «سید نوید کلهرودی» دانشجوی دکترای علوم سیاسی و «تقی آزاد ارمکی» عضو هیات علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران گفت‌وگو کردند.
متن پیش رو نیز حاصل مصاحبه با «غلامرضا غفاری» عضو هیات علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران است:
شکاف نسلی در جمعیتی محدود
ایران اکونومیست: در وضعیت کنونی می‌توان از بروز یک شکاف نسلی سخن گفت؟ دلایل آن چیست؟
طبیعتا تفاوت‌های نسلی وجود دارد. این تفاوت‌ها اموری به شمار می‌آیند که از یک برجستگی و گستره قابل توجهی برخوردارند. شاید تعبیر شکاف یا گسست نسلی را نتوان به کار برد یا حتی اگر خواسته باشیم به کار ببریم هم برای یک جمعیت محدود موضوعیت داشته باشد زیرا اگر این جمعیت محدود روی یک طیف قرار بگیرد، نقاط انتهایی یک همانندی و همگرایی را نشان می‌دهد و باز سمت دیگر طیف شامل کسانی می‌شود که تفاوت‌هایشان بسیار است.
طبق نظر برخی از متفکران شاید بتوان از وضعیت کنونی با عنوان گسست نسلی یاد کرد اما همان‌طور که گفتم این گسست، جمعیت بسیاری را شامل نمی‌شود. اکنون یک تجربه زیسته متفاوت را برای نسل جدید نسبت به نسل‌های قبلی شاهدیم و آن هم به این دلیل که از اساس زیست جهان این افراد با زیست جهان نسل‌های پیش از خود متفاوت است.
نوجوانان امروز نسبت به دریافت‌هایشان پایبندی لازم را ندارند
ایران اکونومیست: در جریان ناآرامی‌های اخیر، بسیاری روی نقش‌آفرینی جدی ۱۵ تا ۱۸ ساله‌ها تاکید داشتند؛ آیا می‌توان ویژگی‌های مشترکی برای جوانان حاضر در این رده سنی برشمرد؟
جوانان خیلی زود اموری را اخذ می‌کنند، مدتی آن را نگه می‌دارند و دوباره به سراغ ابژه‌های دیگر می‌روند. بنابراین یک پویایی مضاعف در بین نسل امروزی وجود داردافراد این نسل تجربه زیسته خاص خود را دارند و دلیلش این است که در یک محیط، شرایط، زمانه و زمینه متفاوتی نسبت به افراد نسل پیش از خود قرار دارند. در نتیجه مطالبات، نوع توقع‌ها و انتظارهایشان متفاوت و چه بسا دور از انتظار نسل گذشته است. مطالباتی که این جوانان دارند، از ناحیه‌ای و ایستگاه‌هایی سرچشمه می‌گیرد که نسبت به نسل قبل تفاوت دارد.
در نسل قبل، نهاد خانواده و آموزش‌وپرورش تعیین‌کننده‌های بسیار مهمی در فرهنگ‌پذیری و دریافت معناهای زندگی بودند اما امروزه ایستگاه‌ها و ابزارهای دیگری جای آنها را گرفته که در این بین مهمترین آن رسانه‌ها هستند؛ رسانه‌هایی که در فضای مجازی و در قالب شبکه‌های اجتماعی تعیین‌کننده رفتارهای جوانان و نوجوانان شده‌اند. این مجموعه از رسانه‌ها از نوعی مدیریت و کنترل به دور هستند و از ویژگی پویایی و سیالیت(روان‌بودن) برخوردارند.
بنابراین جوانان نسبت به آنچه دریافت می‌کنند، پایبندی لازم را ندارند. خیلی زود اموری را اخذ می‌کنند، مدتی آن را نگه می‌دارند و دوباره به سراغ ابژه‌های دیگر می‌روند. بنابراین یک پویایی مضاعف در بین نوجوانان امروزی وجود دارد و همین سبب می‌شود هویت‌های آنها به صورت هویت‌های چندگانه و زودگذر مشاهده شود.
جوانان امروز به دنبال دیده‌شدن و تجربه تکثر در زندگی
ایران اکونومیست: مطالبات یا اولویت‌های اکثریت دهه هشتادی‌ها چه می‌تواند باشد؟
نسل جدید می‌خواهد در تصمیم‌گیری‌هایی که برای آنها انجام می‌شود، نقش اول را داشته باشند و یا به تعبیری عاملیت داشته باشنداین جوانان و نوجوانان بیشتر می‌خواهند حضور خود را اثبات کنند و حضورشان را در فضای عمومی نسبت به گذشته بیشتر نشان دهند. در واقع، آنها انتظار دارند به نوعی دیده شوند و در تصمیم‌گیری‌هایی که برای آنها انجام می‌شود، نقش اول را داشته باشند و یا به تعبیری عاملیت داشته باشند. هر چند در عمل ممکن است نتوانند به تصمیم‌های خود عمل کنند اما در ذهن خود چنین اموری را می‌پرورانند.
در واقع آنچه برایشان اهمیت دارد این است که مورد توجه قرار گیرند و دیده شوند و این اجازه به آنها داده شود که یک تکثر و تنوع بیشتری را در زندگی خود تجربه کنند.
هدفگذاری برای مفاهمه بین نسلی
ایران اکونومیست: پیشنهاد شما برای اینکه بتوان این نسل را شناخت و با آنها ارتباط برقرار کرد، چیست؟
بیشتر و بهتر آنها را فهم کنیم. به عبارتی آنها را درک کرده و به آنها نزدیک شویم. اجازه دهیم بیشتر صحبت کنند و مطالباتی را که به نظرشان مهم است طرح کنند. باید گفت‌وگوها را در مورد آنچه می‌گویند، مورد واکاوی و پالایش‌های مجدد قرار دهیم.
نشستن پای صحبت‌های آنها و ارتباط برقرار کردن با آنان و رسیدن به یک مفاهمه بین نسلی در واقع می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: نسل شبکه های اجتماعی غلامرضا غفاری اعتراضات اعتراضات شهریور 1401 سبک زندگی جامعه شناسی ایران اکونومیست غلامرضا غفاری عضو هیات علمی جامعه شناسی نسل جدید
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۱۱۸۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تدوین 4 آیین‌نامه جدید برای ارتقای فرهنگ هواداری در دستور کار وزارت ورزش
معاون توسعه ورزش قهرمانی وزارت ورزش گفت:در قالب فعالیت‌های این کارگروه، چهار آیین‌نامه متناسب با ارتقا فرهنگ هواداری تدوین شود تا با عزم و اراده‌ی جدی از اتفاقات غیر‌فرهنگی جلوگیری شود.
به گزارش پایگاه خبری وزارت ورزش و جوانان، در جلسه کارگروه ارتقا فرهنگ هواداری، سیدمحمدشروین اسبقیان معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفه‌ای، مریم کاظمی‌پور معاون توسعه ورزش بانوان، داود آذرنوش مشاور فرهنگی وزیر، حجت‌الاسلام علی احدی مدیرکل دفتر فرهنگی وزارت ورزش و جوانان، مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال و دیگر اعضا حضور داشتند.
سیدمحمدشروین اسبقیان با اشاره به اتفاقات اخیر در لیگ برتر و دستور وزیر ورزش و جوانان مبنی بر پیگیری این موضوع تصریح کرد: رییس فدراسیون فوتبال بلافاصله در پی این دستور جلسه‌ای با همکاران خود داشتند و قرار است جلسه‌ای نیز با قید فوریت با حضور مسئولان وزارت ورزش و جوانان با رئیس فدراسیون و مسئولان ارکان انضباطی و اخلاقی این فدراسبون برگزار شود و امیدوارم با تدبیر و تصمیم‌گیری مناسب، راهکارهای مناسب برای جلوگیری از ناهنجاریهای اخلاقی اتخاذ شود.
معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزشی جوانان اهمیت کارگروه جلسه کارگروه ارتقا فرهنگ هواداری را مورد توجه قرار داد و تصریح کرد: این کارگروه از جمله مهمترین کارگروه‌هایی است که فعالیتش آغاز شده است و در راستای تسری ارزش‌های اخلاقی در فضای فرهنگ هواداری اثرات مثبتی خواهد داشت.
او ادامه داد: قرار است در قالب فعالیت‌های این کارگروه، چهار آیین‌نامه متناسب با ارتقا فرهنگ هواداری تدوین شود تا با عزم و اراده‌ی جدی از اتفاقات غیر‌فرهنگی جلوگیری شود.
در ادامه در خصوص آیین‌نامه‌ی تشکیل کانون هواداری که از فصل بعد به عنوان یک الزام برای باشگاه‌ها قرار خواهد داشت، بحث و تبادل نظر صورت گرفت تا با اصلاح و تکمیل آیین‌نامه، برای اجرا، ابلاغ شود.
مریم کاظمی‌پور معاون توسعه‌ی ورزش بانوان وزارت ورزش و جوانان، تشکیل کانون هواداران باشگاه‌ها را به عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار داد و نسبت به قرارگرفتن معاونت بانوان در ساختار اداری کانون‌های هواداری نکاتی را مطرح کرد.
کانال عصر ایران در تلگرام
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت